Παρασκευή 26 Σεπτεμβρίου 2008

Οδηγός Bookcrossing: (2) Τι βιβλία αφήνω και που;


(Υποσχέθηκα πρόσφατα μια μικρή σειρά οδηγών που να εξηγούν τι είναι το Bookcrossing. Σκοπός αυτής της σειρά δε θα είναι να εξηγηθούν οι τεχνικές λεπτομέρειες. Γι' αυτό υπάρχει ο υπερπλήρης "Ταξιδιωτικός Οδηγός Bookcrossing" του a1pha τον οποίο είναι καλό να έχει στα bookmarks του κάθε επίδοξος bookcrosser. Σκοπός της σειράς είναι να δοθεί το πλήρες context του Bookcrossing, όλα τα κομμάτια δηλαδή που το αποτελούν. Αν κάποιος τα βρει όλα αυτά χρήσιμα ή, ακόμα καλύτερα, γραφτεί μέλος στο BC, θα το εκτιμούσα πολύ ένα comment εδώ)


Η παραπάνω, κλεμμένη από τον κούνελο, φωτογραφία, είναι από τη Βαρκελώνη. Η γνωστή σαύρα-συντριβάνι στα σκαλοπάτια του Palau Güell έχει ένα βιβλίο του BC στα σαγόνια της. Αυτό είναι ένα wild release.

Το wild release είναι ο λόγος που δημιουργήθηκε το Bookcrossing. Η ιδέα είναι πως αφήνω ένα βιβλίο σε ένα δημόσιο χώρο, σταματάω να είμαι πια εγώ αυτός που ορίζει τι θα συμβεί σε αυτό και είναι ελεύθερο να ακολουθήσει το δρόμο που η τύχη θα του διαλέξει. Υπάρχουν κι άλλοι τρόποι να αφήσει κάποιος ένα βιβλίο, ας λύσουμε όμως πρώτα το τι, πριν προχωρήσουμε στο που. Ποιά βιβλία είναι εκείνα που μπορεί ο bookcrosser να απελευθερώσει;

Καταρχάς ας ξεκαθαρίσουμε κάτι: Όλα τα είδη παίζουν. Από δοκίμια και comics, ποίηση και αστυνομικά μυθιστορήματα, φαντασία και ταξιδιωτικοί οδηγοί, όλα τα βιβλία έχουν τη δική τους αξία. Το Bookcrossing το αναγνωρίζει αυτό και άρα δεν τίθεται θέμα "είδους". Τίθεται όμως θέμα "συναισθηματικής αξίας"...

Πολλές φορές, όταν μιλάω με κάποιο νέο μέλος του BC, ανακαλύπτω πως δυσκολεύεται με την ιδέα του να αφήσει "στο δρόμο" και άρα να χάσει για πάντα, αγαπημένα του βιβλία. Η απάντηση που δίνω είναι πολύ εύκολη: "Μα ούτε εγώ αφήνω αγαπημένα!". :-)

Υπάρχουν σίγουρα βιβλία που δεν ανταποκρίνονται στο "υπάρχουν πολλά βιβλία στα ράφια μας, που ποτέ δε θα ξαναδιαβάσουμε" που είπα στο προηγούμενο post. Βιβλία που μας συγκίνησαν, που σημαίνουν για μας μια ξεχωριστή περίοδο στη ζωή μας, βιβλία που λατρέψαμε και θα θέλαμε να γράψουμε (από την πλευρά του συγγραφέα) ή να ζήσουμε (από την πλευρά του ήρωα), δεν τα αποχωριζόμαστε ποτέ.

Εκείνο λοιπόν που πάντα λέω είναι ας χωρίσουμε τα βιβλία μας σε 2 κατηγορίες. Εκείνα που απλά παραμένουν στη βιβλιοθήκη γιατί δεν έχουμε σκεφτεί καν πως δεν τα χρειαζόμαστε κι εκείνα που θα μας έλειπαν πραγματικά. Για τα πρώτα, αφήστε τα ελεύθερα. Ξεδιαλέξτε σωστά τα βιβλία σας, διαχωρίστε το πραγματικά αγαπημένο από το ανούσια σκονισμένο, βρείτε μέρη που να σας εμπνέουν στην πόλη σας και επιτρέψτε στην τύχη να κάνει τα υπόλοιπα.

Για τα δεύτερα; Εδώ οι απόψεις διίστανται. Πολλοί bookcrossers (κι εγώ μαζί) αγοράζουν ένα δεύτερο αντίτυπο των αγαπημένων τους βιβλίων για να το απελευθερώσουν. Φυσικά, αυτό δεν είναι δυνατό πάντα. Μακάρι τα βιβλία στην Ελλάδα να είχαν χαμηλότερη τιμή και να αντέχει η τσέπη όλων μας περισσότερα.

Άλλοι επιλέγουν τη λύση των bookrings γι' αυτά τους τα βιβλία. Η διαδικασία απλή: Διαθέτω εγώ το βιβλίο και το κοινοποιώ στο forum. Αμέσως, μια λίστα δημιουργείται, με όσους δηλώσουν συμμετοχή στο bookring του συγκεκριμένου βιβλίου. Ο πρώτος στη λίστα μου στέλνει τη διεύθυνσή του με προσωπικό μήνυμα και του στέλνω ταχυδρομικά το βιβλίο. Μόλις το διαβάσει (υπάρχει πάντα ένα χρονικό όριο), ζητάει τη διεύθυνση του δεύτερου στη λίστα και ούτω καθεξής. Ο τελευταίος στη λίστα μου αποστέλλει το βιβλίο πίσω.

Έτσι διασφαλίζω από τη μια πως δε θα χάσω το βιβλίο μου και από την άλλη πως θα διαβαστεί και θα εκτιμηθεί από άτομα που είναι, σε ένα μεγάλο βαθμό, εξοικειωμένοι με το Bookcrossing ώστε να αισθανθώ πιο άνετα για την προσωρινή αυτή αποχώρηση μαζί του. Αυτό όμως δε λογίζεται ως "wild release" αφού εγώ ορίζω το σε ποια χέρια θα πάει. Τα bookrings αποτελούν μια από τις παράπλευρες δραστηριότητες που έχει αναπτύξει η κοινότητα του BC και για τις οποίες θα μιλήσουμε σε επόμενο post.

Αφού βρήκαμε λοιπόν ποιό βιβλίο θα κάνουμε release, μένει να βρούμε και το που. Το "κάθε δημόσιος χώρος" είναι σαφώς μη περιοριστικό. Σε παγκάκια, σε καφέ, στον κινηματογράφο, στην είσοδο μιας πολυκατοικίας, στη σχολή, σε μέσα μαζικής μεταφοράς, ταβάνι είναι η φαντασία σας. Ακόμη, αγάλματα και μνημεία πάντα τραβούσαν το μάτι των Bookcrossers ώστε να αφήσουν τα βιβλία τους.

Πέρα όμως από το wild release, υπάρχει και το controlled. Σε αυτά ανήκουν το bookring που ανέφερα παραπάνω, το bookray, το bookbox, το ray-it-forward, το BookXerpting, τα releases που γίνονται στις μηνιαίες συναντήσεις των Bookcrossers και οι OBCZ.

Να μείνω λίγο στις τελευταίες, αφού όλα τα υπόλοιπα θα τα πούμε σύντομα. OBCZ = Official BookCrossing Zone. Είναι οι επίσημες ζώνες, μαγαζιά και επιχειρήσεις (συνήθως καφέ στην Ελλάδα) που φιλοξενούν ράφια με βιβλία του Bookcrossing, όπου ο καθένας μπορεί να πάρει και να αφήσει οποιοδήποτε βιβλίο θέλει. Στην Ελλάδα λειτουργούν αρκετές ζώνες, στην Αθήνα (4), στη Θεσσαλονίκη (2), στα Χανιά (3), στη Λάρισα, στον Βόλο και στην Πάτρα.

Τέλος, ένας ακόμη όρος που θα αναλύσω αναλυτικότερα στο post για τις υπόλοιπες δραστηριότητες που αποτελούν το BC, είναι το challenge. Εκεί, τίθεται σαν πρόκληση η εύρεση συγκεκριμένων τόπων για απελευθέρωση. Σκεφτείτε το σαν παιχνίδι

Να μη σας μπλέκω όμως. Πιστεύουμε στο "όλα και παντού", όσων αφορά το τι και το που. Θυμηθείτε πως ο επόμενος αναγνώστης μπορεί να βρεθεί σε οποιοδήποτε μέρος και να ενδιαφέρεται να διαβάσει οποιοδήποτε βιβλίο...

5 σχόλια:

  1. Τα περισσότερα βιβλία που θέλω να ξεφορτωθώ τα δίνω σε charity shops. Ίσως όμως να έχει περισσότερη πλάκα το Bookcrossing. Χμμμ. Με βάζεις σε σκέψεις...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Χε! Πολύ θα χαρώ να σε κάνω bookcrosser, Σοφία! :-) Μπορείς να δοκιμάσεις να αφήσεις ένα βιβλίο, να ζήσεις το excitement της ιστορίας.

    Ή μπορείς να περάσεις από μια από τις ζώνες του Λονδίνου (υπάρχουν πάνω από 10) και να πιάσεις ένα βιβλίο από εκεί...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Μου έχει τύχει να βρω "απελευθερωμένο" βιβλίο στο μετρό, αλλά το πρόβλημα είναι πως προτιμώ τα βιβλία μου να είναι καινούρια όταν τα πιάνω στα χέρια μου (ο καθένας με τις παραξενιές του...).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Για να πω την αμαρτία μου, όταν αφήνω στο δρόμο, ένα βιβλίο, που αγαπάω πολύ, σκέφτομαι ότι έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να το βρει κάποιος και να το πιάσει (catch)! Έτσι γιατί νομίζω ότι φέρει λίγη πραπάνω θετική ενέργεια από εμένα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή